Veteranen in Libanon brengen bezoek aan Orange House
Een groep mannen en vrouwen in blauwe polo’s met een biertje op het terras in Libanon. Het ziet eruit als een gezellige vakantie, maar dat is het niet: voor deze 55-plussers is het een emotionele trip langs pijnlijke herinneringen van liefst 40 jaar oud.
Toen kwamen deze veteranen aan in Zuid-Libanon voor de UNIFIL-missie om vrede te bewaren op de grens met Israël. In die tijd werd er geen rekening gehouden met eventueel opgelopen trauma’s, nu is er een Orange House geopend voor Nederlandse veteranen om dingen te verwerken. In dat speciale gasthuis kunnen ze altijd terecht, ook met familie.
“Destijds zijn ze hierheen gekomen, een beetje onvoorbereid, met een gevoel van een vakantiemissie. Zo werd de missie verkocht”, zegt oud-humanistisch raadsman Bart Hetebrij. “Ze hebben toen allemaal dingen meegemaakt die op een jonge leeftijd vrij indrukwekkend zijn.” Nu, tientallen jaren later, proberen ze die ervaringen een plekje te geven, zegt Hetebrij. “Nu zijn ze op een leeftijd van 55 tot 60 en proberen ze een tussenbalans op te maken: wat heeft deze uitzending voor mij betekend Ten goede of ten kwade.”
Blauwe baret inleveren
Veteraan Ad de Bruyn herkent het gevoel waar Hetebrij het over heeft. “Na de missie werd ik bedankt voor mijn diensten. Ik zat nog twee jaar in het leger daarna, maar moest in Nederland meteen mijn blauwe baret inleveren”, zegt De Bruyn.
“Eigenlijk zeiden ze: nu ben je weer in Nederland, nu moet je weer normaal doen”, vertelt De Bruyn aan correspondent Marcel van der Steen in het Libanese Tyre.
‘Je kunt thuis van alles vertellen, maar hier samen beleven verinnerlijkt het meer’
Over traumaverwerking hoorde De Bruyn niets. “Nee, pas na 20 jaar kreeg ik een brief van ‘heb je hulp nodig?’. Dan hoeft het niet meer. Dan is het te laat.”
Een andere veteraan heeft vier kaarsjes bij zich. “Die heb ik opgestoken bij de plaats delict. Dan heb ik mijn momentje en dan sla je gewoon dicht”, vertelt hij emotioneel. “Nog steeds heb ik daar last van. Maar ik denk ook: als ik dit gehad heb, zit het in mijn hart en hoop ik dat ik er vrede mee kan hebben.”
correspondent Marcel van der Steen in het Libanese Tyre.
