Twee keer werd Jos Remmen als militair uitgezonden naar Libanon, maar de impact kwam pas veel later. Als gevangenisbewaarder stevende hij af op een burn-out en werd de diagnose PTSS. Na bijna tien jaar therapie in het Sinai Centrum durfde hij in 2018 een terugkeerreis aan. “Ik ben nog aan het nagenieten.”
Het gevoel van onmacht, dat is wat Jos Remmen (60) zich herinnert van zijn tweede tour in Libanon. “Israël was het land binnengevallen in het kader van operatie Peace for Galilea. Wij voelden ons zogezegd ‘in de zak gescheten’. Hoezo mandaat? Ze trokken zich niets van de VN aan, terwijl ze daar volgens mij toch lid van zijn. Ze veegden gewoon Zuid-Libanon leeg.”
Libanon
Toen de Nederlandse bijdrage aan UNIFIL zich in 1979 aandiende, tekende Remmen als beroepsmilitair onmiddellijk een bereidverklaring. “Ik was destijds vrijgezel en tot mijn verbazing werd ik eind 1979 al overgeplaatst naar het 44e Painfbat in Assen.” In juni 1980 werd Remmen als sergeant van een mortierpeloton uitgezonden. Hij kwam terecht op Post 7-23 in Jibal al Butm. “Samen met mijn commandant lukte het om een gouden team te smeden. We hebben met ons peloton nog elk jaar een reünie.”
Het was wennen toen hij weer aan de slag moest in Schalkhaar. In januari 1982 keerde hij dan ook terug naar Libanon. Dit keer kwam hij als sergeant 1 terecht op post 7-16 in Al-Yatun. “Het was een soort minikazerne waar ik me voornamelijk met materieelbeheer bezighield.” Later werd hij overgeplaatst naar Haris, maar na de inval van Israël in Libanon veranderde alles. “Het is misschien wel het meest frustrerende moment dat ik ooit heb meegemaakt. Ik heb nog steeds witte vlekken in mijn herinneringen van die tijd, maar de gebeurtenissen op Tyre Barracks komen in dromen nog steeds terug.”
Gevangenisbewaarder
In augustus 1982 keerde hij terug naar Nederland. “Maar ik voelde me ineens niet meer zo lekker in het leger en ben eruit gegaan. Achteraf gezien speelden er toen al verwerkingsproblemen.”
Hij stortte zich volledig op zijn nieuwe werk als gevangenisbewaarder. Toen de problematiek steeds groter werd, kreeg hij een burn-out. Aanvankelijk ging hij toch weer gewoon aan het werk, maar stond uiteindelijk op straat. “Van het ene op het andere moment was ik een wrak. Mijn vrouw zag ineens een man die om niets moest huilen.” Een bedrijfsmaatschappelijk werkster bracht uitkomst. “Zij had ervaring met Defensie en had maar twee vragen nodig om me open te breken.” De relatie met Libanon werd gelijk gelegd en via haar kwam hij in het Sinai Centrum terecht. “De diagnose was PTSS en ik werd daarna ook 100 procent arbeidsongeschikt verklaard.”
Weerzien met Libanon
Het was al langer gaan kriebelen, maar in 2018 besloot hij om deel te nemen aan een terugkeerreis van de stichting Weerzien met Libanon. “Ik had twee doelstellingen: zien of onze aanwezigheid zin heeft gehad en het bezoeken van cultuurhistorische locaties.” Beide zijn volgens Remmen meer dan behaald. “Ik heb een gigantische brok cultuurhistorie opgedaan – in een omgeving waar nu eens niet geschoten werd – en ik heb familieleden gesproken van mensen die ik tijdens de missie kende. Zij waren vol lof over onze inzet destijds. Ze zeiden: ‘We voelden ons door jullie aanwezigheid niet alleen veilig, maar ook serieus genomen.’” Remmen vond ook de groepsdynamiek leuk. “We zijn allemaal lotgenoten. En soms waren we weer de deugnieten van weleer. Ik ben nog aan het nagenieten.”
<<foto>>
Jos Remmen schudt de hand van de voormalige Force Commander van UNIFIL.
